Winterblues door licht
Januari en februari zijn maanden waar veel mensen moeite hebben om de dag goed door te komen. Moeite met opstaan, vermoeidheid, chagrijnig. Het klinkt allemaal behoorlijk dramatisch, maar kan eenvoudig worden voorkomen. Het heeft namelijk allemaal met licht te maken.
Dat zit zo: naast de kegels en staafjes die verantwoordelijk zijn voor de visuele waarneming, hebben we nog een derde sensor in ons oog. Deze sensor heeft geen taak op het gebied van de waarneming, maar stuurt –via de hormoonhuishouding- onze innerlijke klok aan. De sensor kijkt naar de kleur van het licht en de hoeveelheid licht. In ochtendlicht is een verhoogd blauw aandeel aanwezig, aan het einde van de dag een verhoogd rood aandeel. De extra sensor in ons oog stuurt met deze informatie onze hormoonhuishouding aan. Bij ochtendlicht wordt het hormoon cortisol aangemaakt waardoor je actief wordt, en aan het einde van de dag wordt het hormoon melatonine aangemaakt, hierdoor kom je weer tot rust.
Biologische klok en jetlag
Het ochtendlicht zorgt nog voor iets anders belangrijks, namelijk het synchroniseren van onze biologische klok. Van nature hebben we geen 24 uurs ritme. Zonder daglicht zou je biologische klok variëren tussen de 23 en 25 uur. Als je gedurende winter dus te weinig daglicht in je ogen krijgt doordat je in het donker naar je werk gaat en op een kantoor werkt met onvoldoende daglicht of kunstlicht dan gaat dus je biologisch klok afwijken. Een uurtje lijkt niet zoveel, maar het telt wel elke dag op, na 5 dagen loopt je klok dus 5 uur uit de pas. Met andere woorden, sommige mensen hebben de hele winter een soort jetlag. Geen wonder dat veel mensen de winter als een zware tijd ervaren.
Lichttherapie
De gevolgen van een biologische klok die uit de pas loopt, kunnen best verstrekkend zijn. Van vermoeidheid tot depressieve gevoelens. Als je met klachten naar een huisarts gaat, krijg je uiteindelijk vaak letterlijk lichttherapie voorgeschreven. Je brengt dan regelmatig een bezoek aan een lichtkamer waar je een half uurtje verblijft voor je dosis licht.
Human Centric Lighting
Een groot deel van de mensen heeft in meer of mindere mate last van dit verschijnsel. Met deze wetenschap in het achterhoofd kan het zeer interessant zijn voor werkgevers om te investeren in goede kantoorverlichting. Verlichting die ‘jetlagproblemen’ voorkomt. Met de huidige led-technieken is het redelijk eenvoudig geworden om bijvoorbeeld kantoorverlichting te voorzien van zogenaamde Human Centric Lighting. Verlichting waarbij de mens centraal staat. Als je investeert in verduurzaming, is het raadzaam te kijken naar verlichting met deze extra toegevoegde waarde. In een volgend blog meer over deze toegevoegde waarde!